บัวหิมะ Snow lotus

บัวหิมะ

บัวหิมะ 
(Snow lotus = Saussurea involucrata) เป็นไม้ดอกที่อยู่ในวงศ์ Asteraceae บัวหิมะ เจริญเติบโตอยู่บนยอดเขาที่มีอากาศเย็นจัดที่มีหิมะปกคลุมตลอดทั้งปี เช่น บริเวณเทือกเขาเทียนซาน (เทียนซัน Tianshan) เทือกเขาคุนหลุน (คุนลุน, คุนลุ้น) และเทือกเขาอัลไต ในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร Northwest China’s Xinjiang Uygur Autonomous Region ซึ่งเรียกว่า บัวหิมะซินเจียง (Xinjiang Snow Lotus หรือ Xuehehua)

สาระเพิ่มเติมบัวหิมะ ที่หมายถึง บัวหิมะพันปี หรือ บัวหิมะหมื่นปี เป็นต้นพืช ดอกสีขาวโพลน หรือเขียวอ่อน จะงอกงามอยู่ในบริเวณภูเขาสูงที่เย็นจัด หรือที่ราบสูงที่มีหิมะปกคลุมทั้งปี ในบริเวณที่สูงกว่าระดับน้ำทะเล 3,000-4,000 เมตร เช่น บริเวณเทียนซานในที่ราบสูงซินเกียง
(Tianshan of Xinjiang plateau) ซึ่งจะเรียกว่า บัวหิมะซินเกียง (Xinjiang Snow Lotus) นอกจากนี้ก็มีที่ภูเขาคุนลุ้น และเทือกเขาอัลไต

โดยปกติจะพบบัวหิมะ ขึ้นกระจายอยู่ตามบริเวณร่องหิน โขดหิน และไหล่ภูเขาสูง ที่มีอากาศเย็นจัดหรือบริเวณที่ราบสูงมีหิมะปกคลุมทั้งปี เช่น ซึ่งเรียกว่า บัวหิมะซินเจียง (Xinjiang Snow Lotus หรือ Xuehehua)บัวหิมะเติบโตในบริเวณที่สูงกว่าระดับน้ำทะเล 3000 – 4000 เมตรขึ้นไป ซึ่งแม้ในฤดูร้อนภูเขาก็ยังมีหิมะปกคลุม บัวหิมะเติบโตอย่างช้าๆ แต่ทนทานมาก โดยปกติเมล็ดของบัวหิมะเพียง 5% เท่านั้นที่เติบโตจนออกดอกได้ และใช้เวลา 3 ปีกว่าจะเก็บเกี่ยวได้

ดอกบัวหิมะจะบานช่วงเดือนกรกฎาคมและสิงหาคมของทุกปี ดอกเป็นสีขาวหรือเขียวอ่อน ดูคล้ายดอกบัวขนาดใหญ่ เบ่งบานท้าทายลมและหิมะ ส่งกลิ่นหอมอบอวลไปทั่วเนื่องจากบัวหิมะเจริญเติบโตในบริเวณอากาศหนาวเย็นมาก ดอกบัวหิมะจึงมีรสขมเล็กน้อย ในปัจจุบันบัวหิมะใช้ทำยา ผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ และผลิตภัณฑ์เสริมความงามกว่า 50 ชนิด

บัวหิมะมีสรรพคุณหลายประการเช่น ช่วยป้องกันอาการไข้ ขับสารพิษ ลดอาการเจ็บปวดจากสาเหตุการเป็นโรครูมาตอยด์ บำรุงเลือด ฟื้นฟูสภาพไต และ เป็นยาอายุวัฒนะ ปรับความสมดุลย์หยิน-หยางของร่างกาย บำรุงเลือด โดยเฉพาะสตรีที่ประจำเดือนมาไม่ปกติ หรือปวดประจำเดือนบ่อย รักษาแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก ไฟไหม้ตามร่างกาย ฝ้า ตกกระ กลาก เกลื้อน แมลงสัตว์กัดต่อย รวมไปถึง ฮ่องกงฟุต และริดสีดวงทวาร อีกทั้งช่วยบำรุงผิวพรรณ โดยมีผลิตภัณฑ์ทั้งที่เป็นแบบบริสุทธิ์ 100% หรือนำไปผสมกับตัวยาอื่นๆ

บัวหิมะ ที่หมายถึง คีเฟอร์ (kefir) เป็นคำมาจากภาษาตุรกีหมายถึง "ทำให้รู้สึกดี" คือ จุลินทรีย์ขนาดเล็ก 2 ชนิดประกอบด้วย ยีสต์ Saccharomyces exiguus หรือ S. kefir และแบคทีเรียแลกติก (lactic acid bacteria) ที่อยู่ร่วมกันแบบพึ่งพาอาศัยกัน (symbiosis) และยึดเกาะกันด้วยสารที่มีลักษณะเป็นเมือกเหนียวประเภทพอลีแซกคาไรด์จนเกิดการก่อตัวขึ้นมาเป็นรูปร่างคล้ายดอกกะหล่ำ มีสีขาวจนถึงเหลืองอ่อน ขนาดเท่าผลวอลนัตและเล็กเท่ากับเมล็ดข้าว คีเฟอร์จะมีกลิ่นอ่อนๆ ของยีสต์หรือกลิ่นคล้ายเบียร์

การเพาะเลี้ยงในอาหารแต่ละชนิดจะให้คีเฟอร์ที่มีลักษณะและขนาดแตกต่างกันออกไป 
โดยทั่วไปนิยมเลี้ยงในน้ำนม ซึ่งอาจเป็นนมวัว นมแพะ นมแกะ หรือนมอูฐ เพราะมีสารอาหารที่เหมาะสมทำให้คีเฟอร์เจริญได้ดี แต่บางครั้งอาจเพาะเลี้ยงในน้ำนมถั่วเหลือง น้ำนมข้าว น้ำกะทิ น้ำผลไม้ หรือน้ำมะพร้าว คีเฟอร์ที่เลี้ยงในน้ำผสมน้ำตาลจะเรียกว่า "คีเฟอร์น้ำ (Water kefir)" ซึ่งจะมีลักษณะใสกว่าคีเฟอร์ที่เลี้ยงในน้ำนม

จีนส่งออกบัวหิมะมากกว่าปีละ 5 ล้านดอก มีบริษัทในซินเจียงทำธุรกิจเกี่ยวกับบัวหิมะกว่า 100 แห่งซึ่งทุกแห่งต้องมีใบอนุญาตจากรัฐบาล และเนื่องจากความต้องการสูงมาก แต่ปริมาณบัวหิมะเริ่มน้อยลงเรื่อยๆ รัฐบาลจีนจึงควบคุมการเก็บดอกบัวหิมะอย่างเข้มงวดรวมทั้งพยายามหาวิธีอนุรักษ์และขยายพื้นที่การปลูกมากขึ้น โดยเมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมาหน่วยงานของรัฐเริ่มเพาะบัวหิมะในห้องแล็บก่อนจะนำไปปลูกในร่องหิน อัตราการรอดของบัวหิมะแบบนี้สูงกว่า 90% ซึ่งในอนาคตอาจทำให้จีนสามารถผลิตบัวหิมะได้มากกว่าในปัจจุบัน

เรียบเรียงข้อมูลเพิ่มเติมโดย manman